به گزارش مشرق، مادرانی که تمایل دارند کودکی غیر از فرزند خود را مطابق با شرایط فقه شیر دهند، می‌توانند تحت عنوان «دایه رضاعی» و با شرایطی خاص، نوزادان حاضر در شیرخوارگاه‌ها و مراکز بهزیستی را تحویل گرفته و کاری انساندوستانه انجام دهند.

طرح «دایه رضاعی» با هدف تغذیه جسمی و رشد عاطفی کودک در خانواده، تحقق خویشاوندی شرعی بین فرزند و خانواده، ایجاد محرمیت و کسب هویت اجتماعی و تعلیم و تربیت مناسب کودک مطابق الگوی خانوادگی انجام می‌گیرد.

شرایط تحقق طرح رضاعی با استناد به رساله حضرت امام (ره) صورت گرفته و مطابق آن باید سن کودک کمتر از دو سال قمری باشد (دو سال تمام نشده باشد) و همچنین کودک باید ۱۵ مرتبه یا یک شبانه روز از دایه (مادر) رضاعی شیر کامل بخورد.

شایان ذکر است که دایه باید از سلامت جسمی و عقلی برخوردار بوده و با ایمان و پاکدامن باشد. همچنین در این طرح با استناد به رساله حضرت امام (ره) کودک پس از مکیدن شیر از پستان دایه با او و سایر اعضاء خانواده بنا بر تحقق شرایط فوق محرم می‌شود اما از خانواده ارث نمی‌برد و حق‌های خویشی، که انسان با خویشان خود دارد، بر آنان نیست.

هزینه‌های کمکی دایه (مادر رضاعی)

در صورت درخواست دایه (مادر رضاعی) با رعایت اصول بهداشتی، تغذیه و رشد و پرورش سالم کودک مطابق ضوابط دستورالعمل اجرایی مراقبت از کودکان بی‌سرپرست، هزینه‌های پیش بینی شده، قابل پرداخت است.

خانواده‌های داوطلب نیز حتما باید ایرانی، مسلمان و متعهد به مبانی شرعی باشند و مادر (دایه رضاعی) نیز از سلامت جسمی و روانی با استناد به انجام آزمایشات پزشکی لازم بویژه آزمایش هپاتیت و HIV برخوردار باشد و همچنین تمامی اعضای خانواده نیز باید سلامت جسمی و روانی (درحدی که پرورش کودک امکان پذیر باشد) را دارا باشند و پس از تایید این موارد توسط کمیته شبه خانواده، کودک تحویل داده می‌شود.

مراحل اجراء طرح دایه رضاعی

در این طرح ابتدا صلاحیت (فردی، خانوادگی و اجتماعی) خانواده متقاضی بررسی شده و سپس گواهی سلامت جسمانی و روانی آن‌ها از پزشک متخصص و رضایت نامه از همسر متقاضی اخذ می‌شود.

همچنین لازم است ضمن اخذ حکم امین موقت، از مراجع قضایی و مبادله قرارداد بین بهزیستی استان و متقاضی، خانواده متقاضی توسط کمیته شبه خانواده استان تایید و پس از انجام این مراحل کودک به خانواده انتقال داده شود وقبل و یا همزمان با تحویل کودک نیز به خانواده آموزش‌های حضوری و غیره به آن‌ها داده می‌شود.

نظارت و پیگیری وضعیت کودک پس از تحویل به خانواده

به منظور نظارت و پیگیری وضعیت کودک پس از تحویل به خانواده و ارزیابی از وضعیت رشد جسمانی ‌بهداشتی آن گزارشهای لازم در این خصوص ارائه شده و در صورت رضایت خانواده و وجود شرایط مناسب پس از دوران شیرخوارگی، می‌توان تحت عنوان طرح «شبه خانواده» و مطابق دستورالعمل اجرایی دفتر امورشبه خانواده، زندگی کودک را در خانواده تداوم بخشید.
به تجویز ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی هرگاه ولی قهری منحصر صغیر یعنی پدر یا جد پدری شناخته شده باشند (کودک ترجیحا دارای شناسنامه باشد و ولی قهری او شناخته شده باشد)، ‌اما به هر علتی مانند غیبت، ‌حبس یا موارد دیگر نتوانند به امور مولی علیه رسیدگی کنند و کسی را هم از طرف خود معین نکرده باشند، حاکم یک نفر امین به پیشنهاد دادستان برای تصدی و اداره اموال مولی علیه و سایر امور راجعه به او موقتا معین می‌کند.